Co to jest opieka paliatywna (hospicyjna)

Bardzo często w różnych środowiskach natrafiamy na problemy z uzyskaniem pomocy dla ludzi umierających. Można powiedzieć, że zdając sobie sprawę z tego, że bliska nam osoba wkrótce umrze i nie już dla niej żadnego ratunku bezsilnie patrzymy na jej straszliwe cierpienie i ból.

Tymczasem od dwudziestu lat rozwija się w Polsce nowa dziedzina medycyny, dzięki której możemy znaleźć pomoc i ulgę dla cierpiących bliskich i siebie samego a mianowicie Opieka paliatywna (hospicyjna), która jest wszechstronną całościową opieką nad nieuleczalnie chorymi w końcowym okresie ich życia.

Celem tej opieki jest poprawienie jakości życia chorych i ich rodzin poprzez uśmierzenie dokuczliwych objawów (bóle, zaparcia, wymioty, odleżyny, niegojące się rany) zaspokajanie potrzeb psycho-socjalnych i duchowych, towarzyszenie chorym, wspomaganie rodzin tak w okresie choroby bliskiej osoby jak i w okresie osierocenia.

Idea opieki nad ludźmi umierającymi nie jest niczym nowym, ani w sensie medycznym ani organizacyjnym. Zrodziła się w średniowieczu wraz z rozwojem szpitalnictwa. Była praktyczną realizacją chrześcijańskiej idei miłosierdzia. Chociaż już w starożytności spotykamy pewne formy dobroczynności to ich forma instytucjonalna rozwija się wraz z chrześcijaństwem.

Rozwój współczesnej opieki hospicyjnej jest ściśle związany z osobą Cicely Saunders urodzonej w 1918 r.

Pierwsze w Europie Wschodniej i Środkowej Hospicjum zostało utworzone w Krakowie.

Momentem przełomowym w Polsce stało się przekazanie w 1993 r. kwoty 64 mld 800 mln zł z rezerwy celowej Ministra Zdrowia i Opieki Społecznej do budżetu Wojewodów oraz powołanie Krajowej Rady Opieki Paliatywnej i Hospicyjnej jako organu konsultacyjno-doradczego, wspierającego i koordynującego rozwój tej formy opieki.

Dynamiczny rozwój opieki paliatywnej i hospicyjnej w Polsce w ciągu ostatnich lat stawia ją na 2 miejscu po Wielkiej Brytanii w Europie.

Opieka paliatywna często prowadzona jest w następujących formach:

• opieka stacjonarna,
• opieka ambulatoryjna,
• opieka domowa,
• zespoły wspierające działające na terenie szpitali i zakładów pielęgnacyjno-opiekuńczych,
• zespoły wspomagające osieroconych.